لوله‌های فولادی
لوله‌های فولادی یکی از رایج‌ترین و مقاوم‌ترین انواع لوله‌های ساختمانی هستند که به دلیل استحکام و دوام بالا در محیط‌های مختلف استفاده می‌شوند. این لوله‌ها به ویژه برای سیستم‌های تأسیساتی که نیاز به انتقال مایعات با فشار بالا دارند، مناسب هستند.
لوله‌های فولادی معمولاً از آلیاژهای مختلف فولاد تولید می‌شوند و به دو دسته لوله‌های فولادی گالوانیزه و لوله‌های فولادی سیاه تقسیم می‌شوند. لوله‌های فولادی گالوانیزه به دلیل پوشش روی، در برابر زنگ‌زدگی مقاوم هستند و بیشتر در کاربردهای آب‌رسانی استفاده می‌شوند. لوله‌های فولادی سیاه اما بدون این پوشش تولید می‌شوند و بیشتر در سیستم‌های گرمایشی و انتقال گاز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
یکی از مزایای اصلی لوله‌های فولادی مقاومت بالای آن‌ها در برابر فشار است. این لوله‌ها به دلیل تحمل بالا در برابر شرایط سخت و دماهای متغیر، در سیستم‌های صنعتی و ساختمانی که نیاز به تحمل بار سنگین دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. علاوه بر این، لوله‌های فولادی قابلیت تحمل دماهای بالا را دارند، به همین دلیل در سیستم‌های حرارتی و بخار نیز کاربرد دارند.
یکی از معایب اصلی لوله‌های فولادی وزن زیاد آن‌ها است که نصب و حمل‌ونقل آن‌ها را دشوارتر می‌کند. همچنین، در صورت عدم استفاده از پوشش‌های مناسب، این لوله‌ها ممکن است دچار خوردگی شوند که باعث کاهش عمر مفید آن‌ها خواهد شد. به همین دلیل، برای افزایش دوام لوله‌های فولادی در محیط‌های خورنده، استفاده از روش‌های محافظتی مانند گالوانیزه کردن یا پوشش‌دهی ضد خوردگی توصیه می‌شود.
لوله‌های مسی
لوله‌های مسی به دلیل ویژگی‌های خاص خود، در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی به‌ویژه در سیستم‌های آب‌رسانی و سرمایشی مورد استفاده قرار می‌گیرند. مس به دلیل خاصیت ضد باکتریایی و مقاومت در برابر خوردگی، انتخابی مناسب برای سیستم‌هایی است که نیاز به انتقال آب آشامیدنی دارند.
لوله‌های مسی به طور معمول در دو نوع سخت و نرم موجود هستند. لوله‌های مسی سخت دارای ساختار محکم‌تری هستند و برای کاربردهایی که نیاز به نصب‌های ثابت و مقاوم دارند، مناسب‌اند. در مقابل، لوله‌های مسی نرم انعطاف بیشتری دارند و می‌توانند در سیستم‌هایی که نیاز به خم شدن لوله‌ها است، به‌کار گرفته شوند.
یکی از مزایای برجسته لوله‌های مسی، مقاومت بالای آن‌ها در برابر خوردگی است. همچنین، مس دارای خاصیت ضد میکروبی است که باعث جلوگیری از رشد باکتری‌ها و آلاینده‌ها در آب می‌شود. این ویژگی‌ها باعث شده است که لوله‌های مسی به‌ویژه در سیستم‌های آب آشامیدنی و تأسیسات بهداشتی محبوبیت زیادی پیدا کنند. علاوه بر این، مس به دلیل هدایت حرارتی بالا، در سیستم‌های سرمایشی و گرمایشی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اگرچه لوله‌های مسی دارای ویژگی‌های مثبت زیادی هستند، اما یکی از چالش‌های اصلی آن‌ها قیمت بالا است. مس به عنوان یک ماده گران‌قیمت، هزینه نصب و تأسیسات را افزایش می‌دهد. همچنین، لوله‌های مسی ممکن است در محیط‌های خاصی که دارای عناصر خورنده هستند، آسیب ببینند و نیاز به نگهداری و محافظت ویژه‌ای داشته باشند.
لوله‌های PVC
لوله‌های PVC (پلی وینیل کلراید) یکی از محبوب‌ترین انواع لوله‌های پلاستیکی هستند که به دلیل ویژگی‌های مناسب و قیمت اقتصادی، در پروژه‌های مختلف ساختمانی به‌ویژه در سیستم‌های آب و فاضلاب به کار می‌روند.
این لوله‌ها از پلیمر وینیل کلراید ساخته شده‌اند که یک ماده پلاستیکی مقاوم در برابر رطوبت و بسیاری از مواد شیمیایی است. لوله‌های PVC در سایزها و ضخامت‌های مختلفی تولید می‌شوند و می‌توانند بر اساس نیازهای مختلف پروژه‌های ساختمانی، در انواع فشارهای مختلف به کار روند.
یکی از مزایای بزرگ لوله‌های PVC وزن سبک و نصب آسان آن‌ها است که هزینه‌های نصب و حمل‌ونقل را به‌طور چشم‌گیری کاهش می‌دهد. همچنین، این لوله‌ها مقاومت بالایی در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی دارند، به همین دلیل در سیستم‌های فاضلاب و آب‌رسانی به‌طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرند. عمر مفید طولانی و هزینه نگهداری پایین از دیگر مزایای این لوله‌ها محسوب می‌شود.
با وجود مزایای متعدد، لوله‌های PVC نمی‌توانند دماهای بسیار بالا را تحمل کنند و در صورت قرار گرفتن در معرض حرارت زیاد، ممکن است تغییر شکل دهند. همچنین، این لوله‌ها برای سیستم‌هایی که نیاز به تحمل فشارهای بسیار بالا دارند، مناسب نیستند. از طرف دیگر، لوله‌های PVC ممکن است در مواجهه با برخی مواد شیمیایی خاص دچار تجزیه شوند.
لوله‌های پلی اتیلن
لوله‌های پلی اتیلن یا PE یکی دیگر از انواع لوله‌های پلاستیکی هستند که به دلیل انعطاف‌پذیری و مقاومت بالای خود، در پروژه‌های ساختمانی مختلفی استفاده می‌شوند. این لوله‌ها به ویژه در سیستم‌های انتقال آب و گاز کاربرد دارند.
پلی اتیلن یک نوع پلاستیک مقاوم و انعطاف‌پذیر است که از آن برای ساخت لوله‌های سبک و مقاوم استفاده می‌شود. لوله‌های پلی اتیلن در سایزهای مختلفی تولید می‌شوند و به دلیل خاصیت انعطاف‌پذیری بالا، به‌راحتی می‌توانند در پروژه‌هایی که نیاز به خم کردن و انعطاف لوله‌ها دارند، مورد استفاده قرار گیرند.
یکی از مزایای اصلی لوله‌های پلی اتیلن مقاومت آن‌ها در برابر مواد شیمیایی و خوردگی است. این لوله‌ها به دلیل مقاومت در برابر اشعه ماوراءبنفش، می‌توانند به‌طور مستقیم در فضای باز و در معرض نور خورشید قرار گیرند. همچنین، لوله‌های پلی اتیلن به دلیل سبک بودن و انعطاف‌پذیری، به‌راحتی نصب می‌شوند و در مقایسه با لوله‌های فلزی یا بتنی هزینه کمتری دارند.
اگرچه لوله‌های پلی اتیلن دارای مزایای زیادی هستند، اما برای کاربردهایی که نیاز به تحمل فشار و دمای بسیار بالا دارند، مناسب نیستند. این لوله‌ها در دماهای بالا ممکن است نرم شده و تغییر شکل دهند. همچنین، با وجود مقاومت بالای این لوله‌ها در برابر مواد شیمیایی، ممکن است در مواجهه با برخی ترکیبات خاص نیاز به بررسی و محافظت ویژه داشته باشند.
لوله‌های آزبست
لوله‌های آزبست یکی از انواع لوله‌هایی هستند که در گذشته به دلیل ویژگی‌های مقاومت بالا در برابر حرارت و خوردگی، به‌ویژه در سیستم‌های فاضلاب و آبیاری استفاده می‌شدند. با این حال، به دلیل مسائل بهداشتی و خطرات مرتبط با استفاده از آزبست، این لوله‌ها به تدریج از چرخه تولید خارج شده‌اند.
آزبست یک ماده معدنی طبیعی است که از الیاف مقاوم و نسوز تشکیل شده است. لوله‌های ساخته‌شده از آزبست در برابر حرارت و مواد شیمیایی مقاوم هستند و در گذشته به دلیل این ویژگی‌ها در سیستم‌های آب و فاضلاب به‌طور گسترده استفاده می‌شدند.
استفاده از آزبست به دلیل خطرات بهداشتی ناشی از آزاد شدن الیاف آن در محیط، به تدریج در بسیاری از کشورها ممنوع شده است. مطالعات نشان داده‌اند که استنشاق الیاف آزبست می‌تواند باعث بیماری‌های ریوی و سرطان شود، به همین دلیل این لوله‌ها در حال حاضر از چرخه تولید و مصرف خارج شده‌اند. با این حال، در برخی از ساختمان‌های قدیمی همچنان از لوله‌های آزبست استفاده شده که نیاز به تعویض و جایگزینی دارند.